وحشت شبانه کودکان


دوران کودکی را می توان یکی از پرفراز نشیب ترین دوره ها از لحاظ احتلالات ورحی دانست اما خوشبختانه بسیاری از این اختلالات ، زود گذر هستند. در این مطلب در مورد اختلال وحشت شبانه صحبت می کنم.

وحشت شبانه چیست ؟

What are night terrors

اختلال خواب معمولا در کودکان ۳ تا ۱۲ سال اتفاق می افتد اما اوج آن در کودکان ۵/۳ ساله است.خواب به ۲ قسمت تقسیم می شود: قسمت REM که با حرکات سریع چشم همراه است و قسمت non REM که قسمت حرکات غیر سریع چشم محسوب می شود. فاز حرکات غیرسریع چشم خود به ۴ مرحله تقسیم می شود. اختلال خواب هم در مرحله سوم تا چهارم از فاز حرکات غیر سریع چشم اتفاق می افتد که معمولا ۹۰ دقیقه بعد از این که کودک به خواب می رود ایجاد می شود.وحشت شبانه معمولا در فاز حرکات سریع چشم اتفاق می افتد. وحشت شبانه با دوره های مداوم عود گریه شدید هنگام خواب و سخت بیدار کردن کودک همراه است. در هر حال وحشت شبانه چیزی است که می تواند در زندگی خانوادگی اخلال ایجاد کند. حدود یک تا ۶درصد کودکان وحشت شبانه را تجربه می کنند و دختران و پسران به یک نسبت با آن دست به گریبان هستند. در این میان به نظر می رسد، کودکان مختلف از نژادهای گوناگون نیز به یک نسبت با این مسئله درگیر باشند اما این اختلال معمولا در دوران بلوغ برطرف می شود.

نشانه های وحشت کدام است؟

Symptoms of night terrors children

علاوه بر عود مکرر گریه های شدید و ترس هنگام خواب و سخت بیدار کردن کودک، کودکانی که وحشت شبانه دارند برخی علائم دیگر را هم تجربه می کنند:
افزایش ضربان قلب
افزایش تنفس
تعریق زیاد

علل این وحشت چیست؟

What causes night terrors, and can they be prevented

مسائل خانوادگی و والدین در این زمینه بسیار حائز اهمیت است اما علاوه بر آن، خستگی و مسافرت های طولانی که ریتم خواب کودک را به هم می زند، افسردگی و مصرف برخی داروها می تواند وحشت شبانه را در پی داشته باشد. اگر همه شرایط روحی کودک مساعد باشد، شرایط جسمانی مثل پایین آمدن قند خون، تب، اختلالات گوارشی و…. می توانند علل زمینه ساز باشند.وحشت شبانه می تواند به دلایل مختلف دیگر نیز ایجاد شود که از میان آن ها می توان به حوادث استرس زا در زندگی، تب و داروهایی که بر سیستم عصبی مرکزی (مغز) اثر می گذارند، اشاره کرد.

images?q=tbn:ANd9GcTL2PDfsi6vabY4d3OTSBvnmNIzPk7X0NN1FTZGohqg0Z0Xm5 W

کابوس و وحشت شبانه چه تفاوتی با هم دارند؟

How are night terrors different from nightmares

برخلاف کابوس ها بیشتر کودکان پس از قسمت وحشت شبانه خوابی را که دیده اند به یاد نیاورده و معمولا صبح روز بعد هم چیزی از این وحشت به خاطر نمی آورند. وحشت شبانه اغلب ۲ ساعت بعد از خوابیدن ایجاد می شود. پیش از ایجاد این حالت کودک به تدریج و به صورت پیشرونده دچار بی قراری می شود. در خلال وحشت شبانه کودک بیدار و وحشت زده به نظر می رسد و ممکن است فریاد بزند یا ناله کند. لازم به ذکر است که کودک در این حالت بیدار نیست و به راحتی نیز بیدار نمی شود و به محرک ها هم پاسخی نمی دهد. کودک به هیچ عنوان نسبت به حضور پدر و مادر آگاه نیست و معمولا صحبت نمی کند. در اغلب موارد این حالت یکی، ۲ دقیقه طول می کشد اما حتی امکان دارد تا۳۰ دقیقه هم ادامه داشته باشد تا کودک آرامش خود را بازیابد و بتواند دوباره بخوابد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنید

When to see a doctor for a night terror

اختلال خواب یکی از نگرانی های مکرر پدر و مادر در طول سال اول زندگی کودک است. نیمی از کودکان دچار اختلال خواب نیاز به کمک پزشک دارند. کودکان کمتر از ۵/۳ سال دست کم یک شب در هفته با این مشکل مواجه هستند. اگر به نظر می رسد فرزند شما وحشت شبانه دارد باید توسط متخصص اطفال ارزیابی شود. در طول این ارزیابی متخصص اطفال ممکن است قادر به تشخیص موارد دیگری از اختلال باشد که احتمال دارد وحشت شبانه را ایجاد کند. پزشک ممکن است برای مدتی کوتاه داروهای خواب آور برای کودک تجویز کند تا عمق خواب کودک تغییر کند.

متاسفانه هیچ درمان قطعی برای وحشت شبانه وجود ندارد اما در درجه اول باید خانواده در مورد این نوع اختلال آموزش ببیند. در موارد شدید بیماری می توان برای کودک داروهای ضدافسردگی از قبیل ایمی پرامین تجویز کرد.

چطور می توان از وحشت های شبانه جلوگیری کرد؟

What should I do if my child has a night terror

بهتر است اتاق کودک را برای جلوگیری از آسیب احتمالی ایمن کنید. تمام عواملی که اختلال خواب را ایجاد می کنند از بین ببرید. یک برنامه منظم خواب و بیداری برای کودک قرار دهید.

مراقبت و پیگیری مکرر خانواده و حمایت و جلب اطمینان کودک به کاهش نگرانی های آن ها کمک می کند.

برای پیشگیری بهتر است سطح تحمل روزانه فرزندتان را درک کنید و وقت او را با برنامه های پرمشغله و فشرده پر نکنید. به الگوهای خواب فرزندتان توجه کنید و روالی برای برنامه خواب او در نظر بگیرید. اگر کودک یک روز پرمشغله داشته باشد، والدین باید یک چرت یا خواب نیمروزی در طول روز برای او در نظر بگیرند یا کودک را کمی زودتر از شب های قبل به تختخوابش بفرستند. سعی کنید کودک را قبل از خواب به حمام بفرستید تا بدنش به آرامش برسد و از انگیزه ها و افکار وحشت آور خلاصی یابد. امکان یک ساعت خواب راحت و با آرامش را برای او فراهم کنید. پخش موزیک ملایم، آوردن یک عروسک دلخواه یا انجام تفریح مورد علاقه او می تواند به خواب آرام او کمک کند.

با توجه به این که کودک تان وحشت شبانه را روز بعد به یاد نخواهد آورد، در مورد آن با او بحث نکنید. با خواهر یا برادر او نیز صحبت کنید که در مورد این حادثه با او بحث نکنند و این موضوع را در ذهن او بزرگ جلوه ندهند. خودتان هم نگران نشوید؛ دیدن وحشت های شبانه، اضطراب آور است اما معمولا از لحاظ جسمی و عاطفی مشکلی برای کودک تان پیش نمی آید. ممکن است کودکی همراه وحشت شبانه، خوابگردی نیز داشته باشد این مسئله دلیل یک مشکل حاد و جدی نیست اما می تواند خطرناک باشد. این حالت هنگامی اتفاق می افتد که کودک به خواب عمیق فرو رفته است. بنابراین حتی اگر کودک تان شما را بیدار هم بکند، نمی توانید با او ارتباط برقرار کنید. نگرانی اصلی، سلامت و امنیت کودک شماست. مطمئن باشید که پنجره ها و درهای خروجی را بسته اید و آن ها را قفل کرده اید.

 والدین محترم; ضمن تشکر; شما می توانید عکس العمل های فرزندتان ، هنگامی که دچار وحشت شبانه می شود را در قسمت نظرات درج نمایید ، تا مورد بررسی و تبادل نظر بیشتر شود

با سپاس ” مهرداد نامدار روانشناس بالینی “

4 Comments

  • سلام.برادر من به بیماری ترور اسلیپ دچار است.تقریبا دوازده سال است که داروی تجویزی پزشکان را مصرف میکنند اما تاثیری نداشته است.خواستم من را راهنمایی کنید که برای درمان بیماری برادرم باید چکار کنم؟برادرم الان بیست و چهارسالشه و تقریبا سیزده چهارده ساله ک این مشکلو داره.

    • سلام
      این بیماری یک بیماری پزشکی است و در حیطه روانشناسی نیست.

  • با سلام و وقت بخیر
    من یک پسر ۶ ساله ودختری ۲ ساله دارم که هر دو درگیر وحشت شبانه هستن درموردپسرم این حالت از حدود ۲ سالگی تقریبا هرشب اتفاق می افتاد تا به مرور فهمیدیم که خواب بعد از ظهرش براش ضروریه و نباید در طول روز زیادخسته بشه و افراد زیادی روببینه و هیجان‌زده بشه به مرور این حالت کمتر شد و تلاشمون برای کنترلش تقریبا موفق بود و به مرور این حالت کمتر اتفاق افتاد تا الان که ۶ ساله شده و این مورد به ماهی یا دو ماه یک بار تقلیل پیدا کرده مدت زمانش کوتاه تر شده و زودتر بیدار میشه و می تونه آرامش پیدا کنه وبخوابه امادر حال حاضر مسئله ما دختر دو ساله ام هست که این حالت رو از خیلی زودتر تقریبا ۱۰ ماهگی پیدا کرد اولین بار برام خیلی ترسناک بود چون انتظار داشتم بچه ای به این کوچکی برای شیر بیدار شده باشه اما میدیدم که شیر قبول نمیکنه به خودش میپیچه و به شدت گریه میکنه فکر میکردم جاییش درد میکنه اما وقتی پدرش وارد اتاق میشد و بقلش میکرد آروم میشد و می خوابید البته این حالت حدود ۵ دقیقه ای طول میکشید این موارد شاید ۳یا ۴ ماه یکبار اتفاق می افتاد تاحدود ۱۵ روزپیش که من دخترم رو از شیر گرفتم خیلی راحت برخورد کرد و تقریبا ۳یا ۴ بار فقط درخواست کرد و بعد از اینکه میگفتم ممه اخ شده راحت قبول میکردو حتی گریه هم نکرد طوری که خودم که قصد جدی برای جداکردن از شیر نداشتم بعد از اینکه عکس العملش رو دیدم خیالم راحت شد و دیگه بهش شیر ندادم اما متاسفانه بعد از ۳ شب دو شب پشت سرهم دچار وحشت شبانه شد هر دفعه تقریبا ۱۵ دقیقه طول کشید تا آروم بشه وموضوع ناراحت کننده تر اینه که برخلاف پسرم که فقط مینشست و گریه میکرد خودش رو به شدت منقبض میکنه و به در و دیوار میکوبه چند روز سعی کردیم خیلی روز آرومی داشته باشه این حالت تکرار نشد تا دو شب گذشته دوباره این حالت رو شدید تر داشت طوری که دیشب ۳۰ دقیقه طول کشید و با وجود اینکه اطرافش رو با پتو و بالش پوشونده بودیم از شدت فشاری که با سرش به گوشه دیوار آورد سرش از سه جا زخمی شد الان خیلی مضطرب و مستاسل هستم لطفا کمکم کنید

    • مادر مهربون این روش شما جوابی درست نمیده و شیوه فکری و نوع اضطراب خودته که در بروز این رفتار بچه هات موثره و شیوه برخوردت دچار اشکال.
      باید با یه روانشناس جهت رفتار صحیح مشورت کنی و به سوالهاش جواب بدی چون برای این مساله پیش نیاز جواب به سوالهایی از قبیل ایا بچه ها تنها میخوابن یا شما هم ترس خاصی دارید و ..‌ هست که باید جواب داده بشه
      اما بخاطر رفع مشکل موقت لطفا کنار بچه تا صبح بخواب و جایگزینی برای شیر مادر در نظر بگیر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *