در حوزه علوم اجتماعی کنش های متقابل میان دو فرد را کنش متقابل دوتایی  می نامند. در این میان ارتباط دوتایی معمول ترین ارتباط میان افراد است. ولی همه ارتباطات دوتایی را نمیتوان ارتباط میان فردی نامید همان طور که همه ارتباطات میان فردی دو نفره نیستند و حتی ممکن است چنین ارتباطی را در تعامل سه نفره و حتی در تعامل یک گروه کوچک مانند خانواده نیز دید در واقع کمیت نیست که تعیین کننده ارتباط میان فردی است، بلکه کیفیت ارتباط است

خانواده اگر چه کوچکترین واحد اجتماعی است، اما بیشترین تأثیر را در جامعه برجای می گذارد. همه اعضای جامعه در داخل خانواده پرورش می یابند و بخش بزرگ و مهمی از منبع معنی موجود در مغز افراد در محیط خانواده شکل می گیرد. از این رو ارتباط مؤثر در خانواده زیربنای بهبود ارتباط در کل جامعه محسوب می شود.

تحقیقات در میان خانواده ها در مراکز روانشناسی نشان می دهد آموزش مهارت های ارتباطی باعث بالا رفتن کارایی خانواده در مقوله های حل مشکل ارتباط نقش ها همراهی عاطفی، کنترل رفتار و عملکرد کلی خانواده می شود.

واقعیت آن است که فرایندها و الگوهای ارتباطی معیوب، اغلب عاملی اساسی در جلوگیری از عملکرد سالم خانواده است تکنیک های مهارت سازی ارتباطی مثل تکنیک های گوش دادن و حرف زدن می تواند به عنوان عاملی برای ساختن ارتباطات سالم و پویا بین اعضای خانواده به کار رود.

امروزه روش های نامناسب برقراری ارتباط میان فردی جزو مهم ترین دلایل شکاف ارتباطی بین والدین و فرزندان است در جایی که مهارت های ارتباطی وجود ندارد عشق میان اعضای خانواده به مقدار زیادی کاهش می یابد . در این میان ارتباطات انسانی به دودسته ارتباط کلامی و غیر کلامی تقسیم می شود:

ارتباط کلامی

روانشناسان   اشاره دارند زبان مهم ترین عامل ارتباطی انسان و کلام ساده ترین و کاربردی ترین وسیله تبادل و تفاهم انسان ها به شمار می رود ظرفیت و توانایی بشر در استفاده از زبان به عنوان ابزاری در برقراری ارتباط است.

زبان  دارای ساختار است و مجموعه ای محدود از حروف وجود دارد و این حروف ترکیب می شوند تا کلمات را درست کنند؛ کلمات نیز خود جملات را درست می کنند  این که برای بیان عقاید اظهار نظرها، احساسات افکار خود چه کلماتی را به کار ببریم اثری بنیادی و عمیق روی چگونگی ارتباط با دیگران دارد.

ارتباط غیر کلامی

ارتباط غیر کلامی فرایندی است که یک شخص مفهومی را به ذهن شخص  دیگر با استفاده از پیامهای غیر کلامی منتقل می کند  این ارتباط از طریق کلیه محرک های بیرونی غیر از کلمات نوشتاری و گفتاری شامل حرکات  بدنی مشخصات ظاهری مشخصات صدا و غیره صورت می گیرد. این گونه حرکلات و رفتارهای غیر کلامی غالبا پیام های کلامی را برای روشن کردن و تقویت آنها همراهی می کنند.

طبق نظر مشاور خانواده خوب نکته مهم آن است که ما غالبا درگیر رفتاهای غیر کلامی هستیم اما بسیاری از ما نیاموخته ایم که به آن فکر کنیم آنچه مسلم است ما بدون آنکه آگاه باشیم سهم پیامهای غیر کلامی در ارتباطات بالاست.

به عبارت دیگر انسانها هنگام ارتباط با یکدیگر اگر به ظاهر فقط از کلام استفاده می کنند اما عملا کانالهای ارتباطی دیگری نیز باز است، مثلا در همان لحظه حالات چهره گوینده نشان می دهد که او چه احساسی دارد و از طریق حرکات و اشارات بدنی، تن صدا و لمس کردن های لحظه ای او می توان پیام های وی را به صورت مهربانی یا خشم تفسیر کرد تحقیقات نیز نشان داده است که زبان غیر کلامی ابزار مهمی در ابراز عقاید و احساسات می باشد.

.در ارتباط والدین با فرزندان، ارتباط غیر کلامی اهمیت زیادی دارد به خصوص چهره اولین جایگاه نشان دهنده وضعیت عاطفی افراد است و تأثیر شگرفی بر نگرش های میان فردی می گذارد. داشتن چهره ای متبسم و گشاده میتواند به بهبود ارتباط میان فردی کمک کند اگر از ارتباط کلامی و غیر کلامی درست و اصولی بهره گیری شود، ارتباطی سالم و مؤثر بین والدین و فرزندان برقرار می شود.

سبک های ارتباط والدین با فرزندان

بحث روابط خانواده به ویژه رابطه والدین با فرزندان از مباحثی است که در علوم مختلف روان شناسی تربیتی جامعه شناسی و…. مورد تتبع و پژوهش قرار

گرفته است. هر کدام از علوم مطرح در این باره مبانی نظری خاص خود را ارائه داده اند و در حالت کلی از چهار سبک مختلف در تربیت و ارتباط با فرزند استفاده نموده اند. و هر خانواده شیوه های خاصی را در تربیت فردی و اجتماعی فرزندان خویش بکار می گیرد.

این شیوه ها که سبک های فرزند پروری نامیده میشود از موضوعاتی است که در علم روانشناسی به آن پرداخته شده است. فرزند پروی  به شیوه غالب بر تربیت فرزندان از سوی والدین اشاره دارد و بر چگونگی رشد و تکوین شخصیت فرزندان تاثیر به سزایی دارد.

فرزند پروری فعالیت پیچیده ای شامل روشها و رفتارهای ویژه است که به طور مجزا و یا در تعامل با یکدیگر بر رشد کودک تاثیر می گذارد. در واقع پایه و اساس شیوه فرزند پروری مبین تلاشهای والدین برای کنترل و اجتماعی کردن کودکانشان است الگوهای فرزند پروری بسیار در دنیا وجود دارد.

  دیانا با مریند از اولین کسانی است که به طور کلاسیک به بررسی شیوههای تربیتی و فرزندپروری پرداخته است و الگوهای فرزندپروری را در چهار گروه مقتدرانه، سهل گیرانه مستبدانه، مسامحه کارانه دسته بندی کرده  است که بیشتر روان شناسان  آن را پذیرفته اند . که برای شناسایی سبک خود و اموزش سیک درست با مراکز روانشناسی در ارتباطباشید و از مشاور خانواده خوب اطلاعات را دریافت نمایید.