سازمان بهداشت جهانی خشونت را با چهار ویژگی اساسی جسمی ،روانی، جنسی، روان شناختی ،محرومیت و نادیده گرفتن توصیف می کند.

ابعاد خشونت:

طبق مطالعات مرکز مشاوره خانواده خشونت سه جنبه کلی دارد که شامل معطوف به خود یعنی از زدن به پیشانی موقع ناراحتی گرفته تا خود زنی و خود کشی .

و دیگری معطوف به دیگران که دو‌ مورد را شامل می شود که شامل فردی و گروهی و سومین مورد معطوف به اشیا است .اگر والدین با فرزندان خود با خشونت برخورد کنند ان ها نیز دچار رفتارهای پرخاشگرانه خواهند شد چون سبب می شود کودک تنبیه بدنی را راه حل قابل قبولی برای تعارضات تلقی کند.

تاثیر عوامل اجتماعی بر بروز پرخاشگری چیست؟

کودکانی که در معرض بد رفتاری و بی توجهی قرار می گیرند نیز پرخاشگری نشان می دهند. در برخی از منابع پرخاشگری اینگونه تقسیم شده است که شامل پرخاشگری فیزیکی و جسمانی ، عبارت است از اسیب رساندن عمدی به دیگران با فشار جسمی یا سلاح یا اقداماتی نظیر کتک زدن لگد زدن و هل دادن .

پرخاشگری کلامی:

شامل استفاده از واژگان تن صدا به قصد وارد کردن اسیب عاطفی به دیگران با اقداماتی نظیر فحش دادن فریاد زدن ، تهدید کلامی، توهین ،تحقیر.

پرخاشگری مستقیم :

ترکیبی از پرخاشگری کلامی و جسمی است که شامل مواجه مستقیم قربانی و مرتکب پرخاشگری است.

پرخاشگری غیر مستقیم:

طبق مطالعات مطب روانشناسی شامل اعمالی است که باعث اسیب رسانی به روابط بین فردی و موقعیت اجتماعی دیگران می شود. این نوع پرخاشگری را  معادل پرخاشگری اجتماعی در نظر گرفته اند. در پرخاشگری اجتماعی فرد پرخاشگر از طریق صدمه زدن به عزت نفس  و موقعیت اجتماعی افراد در صدد اسیب رساندن بر می اید شکل ابراز این نوع پرخاشگری به صورت پنهان است ‌و ممکن است به شمل شایعه پراکنی ،تهمت و افترا ابراز شود.

پرخاشگری رابطه ای عاطفی:

نوعی از پرخاشگری است که به قصد اسیب رسانی به روابط بین فردی صورت می گیرد. این نوع پرخاشگری ممکن است به صورت مستقیم نظیر بد گویی کلامی، اظهارات منفی، و یا اشارات بدنی منفی و یا به شکل غیر مستقیم مانند بدگویی، غیبت ،طرد فرد از گروه دوستان ابراز شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با مرکز مشاوره خانواده در ارتباط باشید.

پرخاشگری ابزاری:

نوعی پرخاشگری است که هدف ان دستیابی به هدفی مطلوب و خواستنی است که به این منظور به دیگران وارد می شود.

بارون دونوع پرخاشگری را معرفی کرده است:

الف)پرخاشگری وسیله ای:

در این نوع از پرخاشگری فرد یک هدف عینی و خارجی را در نظر می گیردو ابزاری برای رسیدن به هدف است. در این موارد قصد اسیب زدن به دیگران وجود ندارد اما تگر کسی مانعی را ایجاد کند فرد خود را مجبور می بیند تا به او اسیب برساند یا که از هدفش منصرف شود. و معمولا به وسیله تقویت بیرونی کنترل می شود.

ب)پرخاشگری خصمانه:

طبق نظر مشاور روانشناس در این نوع پرخاشگری هدف شخص صدمه زدن به دیگری است و این پرخاشگری باعث بسیاری از قتل ها تجاوز و جرایم دیگر است که همگی خشونت بار هستند. و در پاسخ به شرایط خشم انگیز مانند شنیدن ناسزا،حمله های جسمانی و یا ناکامی شخصی برانگیخته می شود و هدف اسیب رساندن به قربانی است .

پرخاشگری وسیله ای بیشتر در کودکان و مجرمان دیده می شود و هدفی غیر از ازار و اذیت دیگران ندارد مطالعات نشان می دهد که در سال های مدرسه پرخاشگری از نوع وسیله ای به نوع خصمانه تبدیل می شود.

پرخاشگری پیدا:

با یک عمل مقابله جویی پرخاشگری فیزیکی مشخص می شود مثل جنگ فیزیکی،تهدید دیگران، به کار بردن اسلحه و سرپیچی از قوانین.

پرخاشگری پنهانی:

طبق نظر روانشناسان مطب روانشناسی به اعمال پرخاشگرانه نهانی و مخفی گفته می شود مثل رفتارهایی مانند دزدی،اتش افروزی، فرار از خانه و مدرسه ،و در سنین کودکی و نوجوانی شامل مصرف الکل و دارو ، فرار از مدرسه، عضویت در گروه های غیر قانونی، دزدی و … است.

پرخاشگری فعالنه و واکنشی:

رفتار تکانشی و اجباری است که به منظور به دست اوردن یک هدف دلخواه صورت می گیرد. و با تقویت خارجی کنترل می شود. و پاسخ دفاعی همراه با عصبانیت است و به تهدید و ناکامی و در این نوع پرخاشگری فرد اطمینان خود را علیه فرد دیگر در بک گروه جمع می کند و برای غلبه بر دیگران از قدرت فیزیکی استفاده می کند و بذای رسیدن به هدفش دیگران را تهدید می کند و زمانی که مورد تهدید قرار می گیرد هیلی سریع عصبانی شده و دیگران همیشه مقصر هستند و ان ها شروع کننده دردسر هستند.

پرخاشگری سودمند و خصمانه:

این پرخاشگری یک نتیجه و پاداش برای فرد پرخاشگر به دنبال دارد که به میزان ناراحتی قربانی ربطی ندارد. پرخاشگری خصمانه به منظور ایجاد ضرب و جرح در قربانی صورت می گیرد. بدون این که هیچ نتیجه ای برای فرد پرخاشگر داشته باشد.

پرخاشگری عاطفی:

یک واکنش به تهدید است که این تهدید می تواند توسط فرد دیگر یا اجتماع صورت گیرد. هدف این نوع پرخاشگری دفاع است و همراه با حمله ی بدون برنامه ریزی است.

خشونت یکی از موارد اسیب رسان و جدی است که تاثیر بسیار بدی بر خود و اطرافیان دارد و باعث بروز بسیاری از ناراحتی ها و نا ارامی و جو منفی در خانواده ها می شود و به همین دلیل نیازمند بررسی جدی و درمان است و نباید نادیده گرفته شود زیرا همانطور که گفتیم کودکان الگو پذیر از والدین هستند و با یادگیری و تکرار ان این رفتار به نسل های بعدی ادامه پیدا می کند و خطر ناک است.برای کسب اطلاعات بیشتر با مشاور روانشناس در ارتباط باشید.