خواستگاری
خواستگاری یک سنت قدیمی است. ما ایرانیان از طریق این سنت برای ازدواج با یکدیگر آشنا می‌شویم. اما امروزه به نظر می‌رسد که این سنت با مشکل رو به رو شده است. برخی از جوانان فرآیند آشنایی را طی می‌کنند و برای رسمی شدن آشنایی از خواستگاری استفاده می‌کنند و برخی دیگر که جلسات خواستگاری را محدود می‌دانند،سعی می‌کنند که تعداد جلسات را افزایش دهند. اما حانواده دختر مقاومت می‌کند،چرا که برای خانواده دختر جلسات خواستگاری هزینه‌بردار است و در عین حال هیچ معلوم نیست که دختر آنها ازدواج بکند یا نکند. خواستگاری از آنجا که هم دختر و هم پسر و هم خانواده آنان را درگیر فرآیند آشنایی می‌کند،سنت بسیار با ارزشی است.اما از آنجایی که محدودیت زمانی دارد،باعث می‌شود که در امر ازدواج تعجیل پیش بیاید و دختر و پسر مجبور شوند که هرچه سریع‌تر تصمیم بگیرند.
اخیرا برخی از خانواده‌ها مراسم خواستگاری را این‌گونه برگزار می‌کنند که جلسات اول به آشنایی خانواده‌ها می‌گذرد. جلسه اول و دوم خواستگاری شبیه یک مهمانی است که همه‌ی اعضای هر دو خانواده حضور دارند و بشتر با هم آشنا می‌شوند؛در واقع جلسات اول برای خواستگاری خانواده‌ها از یکدیگر است. ازدواج تنها پیوند دو نفر نیست،بلکه پیوند و ازدواج خانواده‌ها نیز می‌باشد. پس از اینکه خانواده‌ها با هم آشنا شدند و یکدیگر را پسندیدند حالا نوبت به آشنایی دختر و پسر می‌رسد. از اینجا به بعد دو خانواده به دختر و پسر خود اجازه می‌دهند که با هم بیشتر آشنا شوند. معمول به آنها زمان کافی می‌دهند تا باهم صجبت کنند و نهایتا نظر خود را اعلام کنند. این مدت می‌تواند تا چند ماه نیز باشد. در این مدت دختر و پسر با اطلاع خانواده از طریق تلفن یا گفتگوی حضوری با هم صحبت و تبادل نظر می‌کنند. در صورتی که نظر آنها مثبت بود و خواهان ازدواج با هم بودند خانواده‌ها دوباره جمع می‌شوند و مراسم بله بُران و مهر بُران به انجام می‌رسد.
به نظر می‌رسد که این شیوه‌ی اخیر می‌تواند محدودیت‌های خواستگاری را تا حد زیادی برطرف کند. در صورتی که خواستگاری بخواهد به همان شیوه سنتی در چند جلسه برگزار شود،آشنایی دختر و پسر طبیعتا به خوبی انجام نخواهد شد. هرچند بسیاری از خواستگاری‌ها بیشتر از یکی دو جلسه ادامه پیدا نمی‌کنند. اما در موارد جدی که افراد متمایل به ازدواج می‌شوند لازم است که خواستگاری با انعطاف بیشتری ادامه یابد. در مواردی که امکان ازدواج هست،هرچقدر خواستگاری از نظر زمانی انعطاف‌پذیرتر باشد افراد بیشتر و بهتر با یکدیگر آشنا خواهند شد.
روش گفتگو
قرار است دو نفر با هم آشنا شوند تا بتوانند پس از این آشنایی در مورد ازدواج باهم تصمیم‌گیری کنند اما چگونه باهم آشنا شوند؟ چه بگویند و چگونه بگویند؟ چه بپرسند و چگونه بپرسند؟ این سوالاتی است که به نظر می‌رسد پاسخ به آنها بسیار اساسی است.دو روش مهم برای آشنایی وجود دارد. یکی روش مصاحبه و دیگری روش خودافشایی.
روش خودافشایی به این شیوه است که هر دو نفر از خود می‌گویند و خود را برای دیگری افشا می‌کنند. در این روش دو نفر با جایگاه برابر، با هم آشنا می‌شوند و هیچ برتری میان آنها مشاهده نمی‌شود. روش خودافشایی،روش آشنایی دو طرفه و متقابل است که منجر به آشنایی بیشتر هر دو نفر از دیگری خواهد شد. خودافشایی شیوه آشنایی دوستانه است. دوستان برای آشنایی با یکدیگر معمولا از این روش استفاده می‌کنند که در نوشتار بعدی به تفصیل به شرح آن خواهیم پرداخت.
روش مصاحبه،روش آشنایی یک‌طرفه است که منجر به آشنایی بیشتر یکی از دیگری خواهد شد. در این شیوه یک فرد سوال‌کننده و دیگری پاسخ‌دهنده می‌شود. البته فرد پاسخ‌دهنده نیز می‌تواند سوال کند اما فرد سوال‌کننده ممکن است پاسخ کاملی ندهد. از آنجایی که این نوشته درباره همین نوع روش آشنایی، یعنی روش مصاحبه می‌باشد،تعدادی از سوالات مهمی که می‌توان در جلسه خواستگاری مطرح نمود و نکات مهمی را از پاسخ‌ها دریافت کرد را در ادامه می‌آوریم:
۱-نظر تو در مورد زندگي مشترک يا مستقل از خانواده‌ها چيست؟ آيا تصميم داری بعد از ازدواج مستقل از خانواده باشی؟
۲-خانواده تو در مورد استقلال ما چه نظری دارند و آيا اين اجازه را به تو می‌دهند؟ آيا خود تو توانايی عاطف و روانی مستقل شدن از والدين را داری؟ آيا بيش از حد به آنها وابسته نيستی؟
۳-آيا ممكن است به خاطر رها شدن از شرايط خانوادگی فشارآور ازدواج كنی؟
۴-آيا ممكن است به خاطر نگرانی از بالا رفتن سن ازدواج كنی؟ يا به خاطر گريز از تنهايی ازدواج كنی؟
۵-آيا انگيزه‌ات از ازدواج، نياز خودت است يا به دليل وسوسه‌ها يا فشار‌های ديگران می‌خواهی ازدواج كنی؟
۶-هدف‌هايت در زندگي تا به حال چه بوده‌اند و بعد از اين چه خواهند بود؟ هدف‌هايت را اولويت‌بندی كن و بگو؟
۷-به نظرت همسر ايده‌آل چه جور آدمی است؟ آيا هميشه همين‌طور فكر مي‌كردی؟ خانواده‌ات در اين مورد چه فكری می‌كنند؟ آيا تفاوتی در نظرات تو و خانواده‌ات در مورد همسر ايده‌آل وجود دارد؟
۸-تا حالا سابقه بيماری خاصی داشته‌ای؟ اگر مورد خاصی وجود داشته بگو؟
۹-قبل از من هم به خواستگاري شخص ديگري رفته‌ای؟ (يا قبل از من هم خواستگاری داشته‌ای؟) دليل رد آنها چه بوده است؟
۱۰-چه آرزوهايی داری؟ از چه چيز‌هايی خوشت می‌آيد؟ چه چيز‌هايی را دوست داری كه داشته باشی؟ آرزو داری چه چيز‌هايی در زندگی‌ات اتفاق نيافتد؟
۱۱-چه چيز‌هايی برای تو مهم هستند، در حدی كه به آنها مي‌گويی ارزش؟ اولويت ارزش‌های تو چيست؟
۱۲-به چه چيز‌هايی علاقه داری؟ (ورزش، موسيقی، مسافرت، تحصيل، شغل، مطالعه، فرزند‌پروری و…)
۱۳-نظرت در مورد زمان بچه‌دار شدن چيست؟ نظر خاصی داری؟ چرا؟
۱۴-چقدر مذهبی هستی؟ خانواده‌ات چه طور؟
۱۵-الان درآمد ماهيانه‌ات چقدر است؟ آيا از عهده تامين زندگي برمی‌آيی؟ آيا شغل ثابتی داری؟
۱۶-در مورد كار كردن زن، بيرون از خانه چه نظری داری؟
۱۷-چند تا دوست صميمی داری؟ كلا آدم معاشرتی هستی يا نه؟
۱۸-می‌خواهی چقدر با خانواده‌ات ارتباط داشته باشی؟ اگر لازم باشد بين خانواده و همسر يكی را انتخاب كنی چه كار می‌كنی؟
۱۹-آيا در مورد خانه، ماشين، شهر محل سكونت و… نظر خاصی داری؟
۲۰-نظرت در مورد تقسيم كار منزل چيست؟ نظرت در مورد كمک به همسر در امور منزل چيست؟ نظرت در مورد دخالت در شغل و كار مرد، خارج از خانه چيست؟
۲۱-اگر يک وقتي در مورد تفريح آخر هفته اختلاف پيدا كنيم چه طور به تفاهم می‌رسيم؟
۲۲-تا چه حد در تصميم‌گير‌ی‌هايت مستقل عمل مي‌كنی؟ تا چه حد با ديگران مشورت مي‌كنی؟ تا چه حد از همسرت كمک خواهی گرفت؟
۲۳-به نظر تو، چه اشكالاتی هست كه از همين الان نبايد در طرف مقابلت وجود داشته باشد؟
۲۴-اگر اشكالی در طرف مقابل ديدي چه طور مطرح می‌كن؟
۲۵-راه‌هاي نشان دادن علاقه و محبت كدام‌ها هستند؟ فكر می‌كنيد تا چه حد بايد احساسات و محبت را نسبت به همسرت بيان كنی؟
۲۶-نظرت در مورد جايگاه مرد و زن در زندگی چيست؟
۲۷-اگر به ناچار شوهر يا زن به خاطر شغلش به جای ديگری منتقل شد، تو چه خواهی كرد؟
۲۸-وقتي از كسي ناراحت مي‌شوی، معمولا چه راهی را پيش می‌گيری؟
۲۹-نظرت در مورد جذابيت ظاهری طرف مقابل چيست؟ در مورد جذابيت باطنی‌اش چه؟
۳۰-نظرت در مورد مراسم و تشريفات ازدواج چيست؟ چقدر خرج كنيم؟ در اين مورد چه‌قدر با خانواده توافق داری؟
۳۱-خصوصيات فرد مانند چاقی و لاغری، زيبايی، قد و وزن چقدر برايت مهم است؟ آيا طرف مقابل خود را از اين لحاظ می‌پسندی؟
۳۲-معمولا چند درصد تصميم‌هايتان منجر به عمل می‌شود؟ چند درصد تصميم‌هايتان را خودتان اتخاذ می‌كنيد؟
۳۳-به طور كلی در مورد جايگاه مسائل جنسی در زندگی زناشويی چه نظری داری؟
۳۴-محل كار و زندگی‌ات كجاست، در كجا تحصيل كرده‌ای؟ آيا امكان تحقيق در محل كار، تحصيل و زندگی‌ات وجود دارد؟
۳۵-گذشته طرف مقابل چقدر برايت اهميت دارد، چه اطلاعاتی در مورد گذشته فرد می‌خواهی داشته باشی؟
۳۶- آيا ترديدی هم درخصوص ازدواج داری؟ چه ترديدی داری؟ آيا حاضری درخصوص ترديدت با طرف مقابل صحبت كنی؟
۳۷-اگر تضاد و مشكلی بين تو و همسرت پيش بيايد آن را چگونه برطرف می‌كنی؟
۳۸-چه نقاط قوت و چه نقاط ضعفی در طرف مقابل می‌بين؟ آيا حاضری آنها را مطرح كنی؟
۳۹-آيا همديگر را دوست داريد؟ ميزان دوست داشتن هركدامتان نسبت به طرف مقابل چقدر است؟
۴۰-به نظرت نشانه‌هاي علاقه همسرت به تو چيست و يا چه بايد باشد؟
[…] سوال‌هایی که باید در خواستگاری پرسیده شوند […]