اختلالات اضطرابی از شایع ترین ها می باشد که در کودکان و نوجوانان و بزرگسالان می توان مشاهده کرد و امروزه یز تعداد افرادی که از این اختلال رنج می برند بیشتر شده است از  شایع ترین  اختلالات اضطرابی شامل اضطراب جدایی، اضطراب امتحان ، اضطراب اجتماعی و ترس از مدرسه در نوجوانان است. که در ادامه بر اساس مطالعات مشاور روانشناس به هر کدام اشاره می کنیم.

اضطراب جدایی

اضطراب جدایی به معنای نگرانی زیاد از  جدایی های موقت است نوجوانانی که دچار این اختلال هستند زمانی که از والدینشان جدا هستند به شدت نگرانند که اسیب یا صدمه ای ببینند و یا نتوانند یکدیگر را پیدا کنند . در هنگام جدایی با پیش بینی جدایی احتمالی  شدیدا احساس نگرانی می کنند و حتی علایم جسمانی از خود نشان می دهند و حتی از شکم درد و سر درد و … رنج می برند.

طبق نظر مشاور خانواده زمانی که نوجوان به خاطر جدایی از والدین گریه می کند و برای سلامتی والدین بسیار نگران است و یا نگران دزدیده شدن است‌ و‌دست ان ها را ول نمی کند و این اضطراب هر روز متفاوت است و یک روز به مادر می چسبد و‌ روز دیگر ناراحت و‌غمگین است و روز دیگر قشقرق به پا می اندازد. برای نوجوانانی که تجربه های جدایی مکرر و یا اندک داشته اند اضطراب بیشتری را تجربه می کنند و با مرور زمان و افزایش سن این کاهش پیدا می کند.

عوامل دخیل در اضطراب جدایی نوجوان

خستگی و بیماری نوجوان ، تغییر در عادات و برنامه های منزل، تغییراتی که در خانواده مانند تولد فرزند، طلاق، جدایی والدین و مرگ ….. می باشد.  و همچنین نوجوانانی که ذاتا دشوار هستند دیر تر از سایر نوجوانان به شرایط جدید عادت می کنند و به همین دلیل اضطراب بیشتری را تجربه می کنند.

اضطراب امتحان:

بر اساس مطالعات مرکز مشاوره اضطراب امتحان بین نوجوانان شایع است و از مشکلات رایج نوجوانی است و به دلیل موارد منفی ان‌ و‌ پیامدهای مضری که دارد باید مورد بررسی قرار بگیرد.

اضطراب امتحان رابطه تنگاتنگی با عملکرد تحصیلی و‌ پیشرفت تحصیلی دارد اثرات اضطراب امتحان شامل افسردگی ،اضطراب و مشکلات رفتاری است که نوجوانان را تحت تاثیر قرار می دهد. استرس های گوناگون با تاثیر منفی که بر مکانیسم های مقابله ای فردی و اجتماعی شخص اعمال می کند باعث کاهش مقاومت فرد می شود.

در مطالعات متعدد مشاور روانشناس تاثیر استرس بر بر بروز بیماری های جسمانی و روانی و اختلال در عملکرد و قدرت سازگاری به اثبات رسیده است. برخی از نوجوانان در مراحل مختلف بعد از امتحان قبل از امتحان و‌هنگام امتحان استرس را تجربه می کنند و این امر سبب می شود که بسیاری از فرایند های شناختی با عملکرد موثر تداخل ایجاد کند. تغییر در فشار خون و ضربان قلب، ضعف ،سرگیجه ،اشفتگی معده ،به هم خوردن ساعات خواب ،تغییر در میل به غذا و ترشح هورمون ادرنالین از نشانه های استرس تحصیلی است.

عوامل موثر در ایجاد اضطراب امتحان را می توان به سه دسته کلی عوامل شخصیتی مانند عزت نفس پایین، منع کنترل بیرونی، اضطراب خودکارآمدی و مهارت های نا مناسب مطالعه و درماندگی آموخته شده ، آموزشگاهی مانند درس و امتحان دشوار، انتظارات نا به جای معلم ، محدودیت های زمانی، محیط نا مناسب امتحان، نور نا مناسب و وجود عوامل مزاحم مانند سر و صدا و خاوادگی مانند شیوه های فرزند پروری، انتظارات بیش از حد پدر و مادر، تنبیه و سرزنش کردن و تشویق نکردن و وضعیت اقتصادی اجتماعی پایین تقسیم کرد.

طبق نظر مشاور خانواده اضطراب امتحان حالت های متعددی را می گیرد که شامل افکار بیهوده و نا مربوط، عدم احساس هوشیاری کامل و عصبانیت است، عواقب جسمانی اضطراب امتحان شلمل بالا رفتن ضربا قلب ، سردی انگشتان و افت فشار خون است.

اضطراب امتحان در کودکان و نوجوانان مشکل ساز بوده و عوارض زیادی از جمله کاهش عملکرد تحصیلی ، عدم به یاد اوردن مطالب درسی و اشکال در یادگیری دارد. عوامل زیاد از جمله اعتماد به نفس پایین، مطالعه نا کافی، نگرش منفی نسبت به مدرسه، ترس از شکست و سابقه ی شکست های قبلی می توانند موجب تشدید اضطراب امتحان شوند.

اضطراب اجتماعی:

یکی از مشکلات بزرگ نوجوانان در حال حاضر، انزواو گوشه گیری و دوری از ایجاد روابط موفقیت آمیز با دیگران است که ممکن است علت آن اضطراب اجتماعی فرد باشد.

اگر چه در گذشته انزوا و گوشه گیری با اکتفا به یک ارتباط محدود و کم وسعت برای افراد ممکن بود، امروزه دیگر چنین سبکی از زندگی امکان پذیر نیست و هر لحظه نیاز است که فرد دامنه ارتباط خود را با همنوع های خود گسترش دهد. رسیدن به خودآوری و خودشکوفایی و کسب مطلوبیت فرهنگی و اجتماعی مستلزم داشتن روابط اجتماعی سالم و سازنده می باشد.

فرد مبتلا به اضطراب اجتماعی سعی می کند از موقعیت خاصی که در ان ممکن است از سوی دیگران مورد اریابی قرار گیرد و نشانه هایی از اضطراب از خود بروز دهد یا با دستپاچگی رفتار کند، اجتناب ورزد. اصولا صحبت کردن، خوردن، نوشیدن، استفاده از توالن عمومی و هر نوع فعالیتی که باید در حضور دیگران صورت گیرد، آن ها را به شدت مضطرب می سازد و حتی می تواند باعث یک حمله وحشت زدگی تمام عیار شود. آن ها در این موقعیت ها به این باور می رسند که به طرز خجالت بار و تحقیر آمیز عمل خواهند کرد.

ویژگی اصلی اختلال اضطراب اجتماعی ، ترس آشکار و مستمر از یک یا چند موقعیت اجتماعی یا عملکردی است که شخص در مرض دید دیگران قرار می گیرد. و از این ترس دارد که کاری انجام دهد که موجب تحقیر شود.  برای درمان و تشحیص و کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اضطراب خود یا فرزندانتان با مرکز مشاوره در ارتباط باشید.