احتمالا درباره مهارت نه گفتن شنیده باشید اما توانایی نه شنیدن آنچنان با گوش شما آشنا نباشد. مهارت نه گفتن از آن دسته مهارتهایی است که افراد زیادی به کمبود آن در زندگی خود اشاره میکنند. به همین خاطر بسیاری افراد برای به دست آوردن این مهارت، دورههای مهارتهای زندگی را میگذرانند تا این مهارت ضروری را به جعبه ابزار مهارتهای خود اضافه کنند.
همان اندازه که مهارت نه گفتن در زندگی ما لازم و ضروری است، توانایی نه شنیدن نیز لازم است. به این صورت که اگر درخواستی را مطرح میکنیم و با پاسخ “نه” مواجه میشویم، این توانایی را داشته باشیم که موضوع را بپذیریم و نقطه پایان بگذاریم.
افرادی که توانایی نه شنیدن را ندارند، در این مواقع از طرف مقابل کینه به دل میگیرند، مساله را شخصی میکنند، شاید دست به توهین و تحقیر بزنند و سالها این موضوع را فراموش نکنند.
در این نوشته از مجله روانشناسی آرامش زندگی به ” توانایی نه شنیدن ” میپردازیم و این موضوع را مرور میکنیم که در چه موقعیتهایی ممکن است نه بشنویم، اصلا چرا نه میشنویم و در این موقعیت چه رفتاری نشان دهیم.
در وحله اول به سراغ این موضوع میرویم که در چه موقعیتهایی ممکن است “نه” بشنویم.
1- روابط عاطفی
ما از اوایل کودکی در معرض نه شنیدن از کسانی هستیم که رابطهی عاطفی با آنها داریم. از کسی که درخواست دوستی ما را در کودکی رد میکند تا کسی که به درخواست ازدواج ما در جوانی نه میگوید.
2- روابط خانوادگی و فامیلی
این روابط دریای پاسخهای نه هستند. احتمالاً همه ما انسانها اولین پاسخهای نه را از والدین، اعضای خانواده و فامیل شنیدهایم. از پاسخ به درخواست نیازهای اولیه گرفته تا مساعدت در شرایط بحرانی زندگی.
3- روابط کاری
زمانی که ما انسانها به سن ورود به دنیای کسب و کار میرسیم، مسیر جدیدی رو به رویمان گشوده میشود که ممکن است پر از پاسخ نه باشد و این “نه” ها میتواند به درخواست کار در محلهای کار باشد یا درخواست مرخصی یا اضافه حقوق و یا تغییر موقعیت شغلی در محل کار.
توانایی نه شنیدن
4- روابط اجتماعی
همه ما مدام در معرض تعاملات اجتماعی قرار داریم و هر چه میزان این تعاملات بیشتر باشد احتمال شنیدن پاسخ نه نیز بیشتر میشود. از صف نانوایی گرفته تا درخواست کمک موقع سوانح.
اما چرا نه میشنویم؟ چه باید درخواست ما قبول نشود و با پاسخ منفی مواجه شویم؟
پاسخ به این پرسش جنبههای مختلفی دارد که به ادامه به آن میپردازیم.
1- تفکرات ما با شخص مقابل همسو نیست
در اغلب موارد میتواند در محیطهای کاری اتفاق بیفتد به ویژه در مورد درخواست کار و به این معناست که توانمندیهای ما با آن چه محیط کار میخواهد همخوانی ندارد.
2- درخواست ما غیرمنطقی است
گاهی درخواستی که ما ازدیگران داریم اصلا با منطق سازگار نیست.
برای مثال اینکه هر روز از خواهر خود بخواهیم مراقب فرزند ما باشد تا ما در منزل خود استراحت کنیم یا اینکه به همسایه خود بگوییم در منزل خود راه نرود تا صدای قدمهایش را در طبقه پایین نشنویم.
3- قبول درخواست ما ممکن است به دیگران آسیب برساند
در این جا به این مثال توجه کنید. روزی کودکی در مهد گریه میکرده. وقتی علتش را جویا میشوند میگوید دوستم اجازه نمیدهد او را بزنم!
شرایط همیشه به این میزان روشن و ساده نیست ولی گاهی اوقات قبول درخواست ما عواقب ناخوشایندی برای طرف مقابل به دنبال دارد.
4- درخواست ما با منافع دیگران در تضاد است
تصور کنید من از دوستی درخواست دارم مرا با نفر سومی جهت برقراری ارتباط کاری آشنا کند، ولی او مدام این کار را به تأخیر می اندازد. احتمال اینکه با این کار منافع خودش در ارتباط با آن شخص به خطر بیفتد وجود دارد.
5- پذیرش درخواست ما باب میل طرف مقابل نیست
گاهی هیچ کدام از موارد بالا در مورد ما صدق نمیکند ولی به هر دلیلی طرف مقابل ما دوست ندارد درخواستمان را قبول کند.
توانایی نه شنیدن
تا اینجای کار متوجه شدیم که در چه موقعیتهایی ممکن است نه بشنویم و همچنین به این موضوع پرداختیم که علتهای احتمالی پاسخ منفی چهها میتواند باشد.
حالا موقع آن است که سراغ راهکارهایی برویم که توانایی نه شنیدن در ما را تقویت کند.
1- پاسخ نه را حق بدیهی دیگران بدانید
افراد میتوانند دیدگاههای متفاوتی داشته باشند؛ خانوادهتان، همکارتان و دوستانتان حق این را دارند که به درخواست شما نه بگویند و این موضوع ارتباطی با ارزشمندی شما ندارد.
از سویی باید به این فکر کنید که آیا واقعاً مسئلهای که بر آن پافشاری میکنید، اهمیت زیادی دارد؟ چه پیامی پشت جواب منفی که به شما داده شده، نهفته است؟ آیا پیام این است که شما در مسیر اشتباهی هستید؟ آیا مسئله این است که شما درک درستی از موقعیت ندارید؟
رسیدن به پاسخ این سوالات میتواند در بلوغ و رشد شخصیتتان تاثیر زیادی داشته باشد و شما را در سطح بالاتری قرار دهد.
2- پاسخ نه را شکست تلقی نکنید
شکست، بیشتر به معنای نرسیدن به اهداف و ناکامی است، درحالی که نه شنیدن بخشی از مسیر دستیابی به اهداف است. پس باید طرز فکرتان را در این خصوص تغییر دهید.
نداشتن تلقی شکست از پاسخ منفی، یکی دیگر از راهکارهای توانایی نه شنیدن است.
3- نه شنیدن را فرصتی برای تغییر استراتژی ببینید
ممکن است شما دارای یک کسبوکاری باشید که در تماسهای تلفنی بازاریابی بیش از حد طبیعی پاسخ نه از مشتری میشنوید. در این حالت شما فرصت این را دارید که استراتژی خود را برای کلماتی که به کار میبرید و یا خدماتی که ارائه میدهید تغییر دهید.
گاهی اوقات نیز پاسخ نه شنیدن میتواند منجر به این شود که شما روش خود را تغییر دهید. با بررسی خدمات خود و پیشنهادهایی که ارائه میدهید متوجه میشوید که چرا پاسخ نه دریافت میکنید.
توانایی نه شنیدن
4– نه شنیدن را فرصتی برای شناخت نقاط ضعف خود تلقی کنید
زمانی که شما بارها و بارها برای درخواستی واحد، پاسخ نه می شنوید بهتر است برگردید و به خودتان و درخواستتان دقیقتر نگاه کنید. شاید مسالهای در شما و یا درخواست شما وجود دارد و اصرار شما در شنیدن پاسخ مثبت به دلیل لجاجت شماست.
5- نه شنیدن را روشی برای افزایش خلاقیت خود در نظر بگیرید
روشی دیگر برای پرورش و تقویت توانایی نه شنیدن زمانی که شما از یک روش خاص به جواب نرسید میتوانید برای رسیدن به هدفتان راههای مختلف را امتحان کنید و خلاقیت خود را به کار بیندازید.
بسیاری از نوآوریها بعد از شکستهای پی در پی به وقوع پیوستهاند. البته این موضوع در سطح دیگری نیز قابل بررسی است. به طور مثال اگر شخص نزدیک به شما حرفهایتان را نمیپذیرد، میتوانید از راههای دیگر و با خلاقیت و کسب مهارت او را متوجه نقطه نظر خود بکنید.
6- پاسخ نه را در اصطلاح ” به خود نگیرید”
اکثر داستانهای جذاب معمولا با یک نه شروع میشوند، البته بدترین خاطرات نیز همینطور. گاهی لازم است تا ما پاسخ نه بشنویم تا توانمندیها و استعدادهایمان شکوفا شود.
حتما شنیده اید که محرومیتها باعث شکوفایی استعداد انسانهاست و پاسخ نه، آغازی است برای محرومیتها. و بستگی دارد نگرش شما چگونه باشد.
7- بر ترس خود از نه شنیدن فائق بیایید
ترس میتواند ما را مجبور به اجتناب از موقعیتهای مختلف کند. درست است که اجتناب میتواند ما را از رنجهای احتمالی مصون نگه دارد اما ما نباید فراموش کنیم که این اجتناب به معنی از دسترفتن فرصتهای مختلف نیز هست.
مطالب پر بازدید دیگر:
“چرا من؟” چگونه از این جمله خلاص شویم؟
چرا نباید از تنهایی بترسیم؟!
13 عاملی که باعث دشواری روابط صمیمانه میشود
عشق و تنفر در رابطه عاطفی – نگرشهای دوسوگرایانه و انگیزه برای تغییر
ما برای ادامه زندگی و بقای خود نیازمند رابطههای مختلف هستیم. از رابطههای کاری و تحصیلی گرفته تا رابطههای نزدیکتر و صمیمیتر. نه شنیدن به ویژه در روابط صمیمی، حس طرد شدن به ما میدهد. این حس که تو به اندازه کافی خوب و دوست داشتنی نیستی. در واقع این مکالمات درونی خودویرانگرند که نه شنیدن را تا این حد برای ما سخت میکنند.
هنگامی که ما از دیگران نه میشنویم به عوامل خارجی تاثیرگذار بر آن “نه” نمیاندیشیم و فوراً آن “نه” را به بیارزشی خود ربط میدهیم. اما باید بدانیم که دیگران به دلایل زیادی ممکن است به ما نه بگویند و لزوماً قصدی برای تحقیر و بیتوجهی به ما را ندارند.
برای مثال ممکن است که یک دوست دعوت ما به یک شام را رد کند، این رد کردن میتواند دلایل زیادی از جمله مشغلهها و درگیریهای شخصی وی داشته باشد و لزوماً به بیارزشی و یا دوستداشتنی نبودن ما ربطی ندارد.
اجازه ندهید که تصویر ایده آلی که از دیگران دارید شما را سرخورده کند. ما معمولاً با نگاهی تند و انتقادی به خود مینگریم اما تصویر ایده آلی از دیگران را در ذهن داریم. اما ما باید بدانیم که دیگران نیز مانند ما خلأها و مشکلات و نقصهای خود را دارند و ما نباید اجازه دهیم که نه شنیدن از آنها ما را سرخورده کند.
در واقع مهمترین اصل در این باره این است که ما تصویر واقعبینانهای از دیگران را در ذهن داشته باشیم و بدانیم که آنها نیز مثل ما پر از تاریکیها و ضعفهای مختلفاند.
از سویی دیگر زمانی که ما بدانیم کسانی که به ما نه میگویند، خودشان نیز پر از ضعف و خلأ هستند میتوانیم کمی مهربانانهتر با خود برخورد کنیم و از خود تخریبی و خودسرزنش گری دست برداریم.
No comment