دمانس، از دست دادن تدریجی عملکرد شناختی است ، که با مشکلات حافظه ، مشکل در برقراری ارتباط ، اختلال در قضاوت و تفکر مشخص می شود.

دمانس (زوال عقل) غالباً در حدود 65 سالگی و بالاتر اتفاق می افتد اما شکلی شدیدتر از پیری طبیعی است.

افرادی که به دمانس مبتلا می شوند ممکن است توانایی تنظیم احساسات خود ، به ویژه عصبانیت را از دست بدهند و شخصیت آنها تغییر کند.

دمانس یک اصطلاح است که به کاهش شناختی مربوط به افزایش سن ناشی از عوامل مختلف و همچنین روند پیری در برخی از افراد اشاره دارد. این اصطلاح همچنین برای اشاره به طیف وسیعی از علائم ، از برخی مشکلات جزئی در عملکرد گرفته تا اختلال شدید استفاده می شود.

شایع ترین شکل دمانس بیماری آلزایمر است ، بیماری که بیش از 5 میلیون آمریکایی را درگیر می کند.

در حال حاضر هیچ درمانی برای اکثر انواع دمانس وجود ندارد ، اما درمان های خاص می توانند به طور موقت علائم را کاهش دهند.

علایم دمانس چیست؟

وقتی فردی با مشکلات حافظه و تفکر مواجه می شود که مانع از عملکرد عادی آنها به طور مداوم می شود ، دچار دمانس می شود.

در دمانس  فرد ، خانواده آنها یا پزشک نگران هستند که حافظه و توانایی تفکر بیمار، کاهش چشمگیری یافته است.

از علائم دمانس این است که عملکرد فرد در تفکر مختل می شود.

فرد در  فعالیتهای روزمره ، از پیچیده (تمیز کردن ، پخت و پز ، مصرف دارو) گرفته تا ساده (استحمام ، لباس پوشیدن ، غذا خوردن و استفاده از سرویس بهداشتی) دچار مشکل می شود.

دمانس چیست

چگونه به دمانس مبتلا می شوید؟

زوال عقل یک تشخیص نیست – در مورد علت اصلی تفکر و اختلال حافظه چیزی نمی گوید.

دمانس می تواند در اثر عوامل مختلفی ایجاد شود ، از جمله اختلالات تیروئید ، کمبود ویتامین ، عوارض جانبی نسخه ها ، افسردگی ، اضطراب ، عفونت ها ، سکته های مغزی ، بیماری پارکینسون و سایر مشکلات پزشکی.

در برخی موارد ، در صورت تشخیص و درمان به موقع ، اختلال شناختی قابل برگشت است.

تفاوت بین زوال عقل و از دست دادن حافظه چیست؟

برخی از دست دادن حافظه در نتیجه پیری طبیعی است تا زوال عقل. مشکلات حافظه وقتی مانع از عملکرد طبیعی و روزمره می شوند نگران کننده هستند.

برخی از علائم هشدار دهنده اولیه احتمالی دمانس عبارتند از:

• مشکل در استفاده از کلمات در گفتار و نوشتن
• مشکل در کار با اعداد و برنامه ریزی
• تلاش برای انجام کارهای معمول (مانند رفتن به یک مکان آشنا)
• به راحتی گیج شدن یک فرد مبتلا به دمانس

همچنین فرد مبتلا به دمانس ممکن است نشانه هایی از قضاوت ضعیف داشته باشد ، تغییراتی در خلق و خو یا شخصیت داشته باشد یا از فعالیت های معمول اجتماعی خود خارج شود.

زوال عقل با چه سرعتی پیشرفت می کند؟

دمانس می تواند خفیف ، متوسط یا شدید باشد. روند پیشرفت کند است و بسته به هر بیمار متفاوت است.

به طور کلی ، میزان افت روانی در مراحل اولیه و بعدی بیماری کمترین است و ممکن است سالها طول بکشد تا این بیماری  جدی شود.

علایم دمانس چیست

آلزایمر و کاهش شناختی

آلزایمر یک بیماری مغزی پیشرونده است و یک قسمت طبیعی از پیری نیست. آلزایمر زودرس (در افراد زیر 65 سال) می تواند کاملاً شایع باشد.

در اولین مرحله ، بیماران ممکن است در یادگیری و به خاطر سپردن اطلاعات جدید مشکل داشته باشند.

با پیشرفت بیماری ، بیماران ممکن است یک سری علائم از جمله گمراهی و گیجی ، از دست دادن حافظه ، سو ظن های ناگهانی و بی اساس در مورد عزیزان و حتی تغییرات رفتاری و شخصیتی را تجربه کنند.

افراد مبتلا به آلزایمر ممکن است آخرین کسانی باشند که به این بیماری مبتلا می شوند ، زیرا مغز آنها تحت تأثیر قرار می گیرد و وضعیت آنها اغلب برای کسانی که به طور روزمره با آنها ارتباط برقرار می کنند ، به ویژه دوستان و خانواده مشهود است.

تفاوت بین دمانس و بیماری آلزایمر چیست؟

در حالی که اصطلاحات “آلزایمر” و “دمانس” اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند ، آلزایمر در واقع زیرمجموعه دمانس است.

آلزایمر بسیار شایع است و حدود 60-80 درصد از کل تشخیص های دمانس را تشکیل می دهد.

آیا افسردگی و اضطراب در افرادی که به زوال عقل مبتلا هستند شایع است؟

بله ، آگاهی از کاهش شناختی خود باعث ایجاد افسردگی و اضطراب می شود. نگرانی از اینکه ممکن است حافظه خود را از دست بدهید می تواند باعث افسردگی یا اضطراب شما شود.

به علاوه ، بیماری هایی مانند آلزایمر اغلب انتقال دهنده های عصبی را تخلیه می کند ، مانند دوپامین ، نوراپی نفرین و سروتونین ، که بر روحیه و آرامش فرد تأثیر می گذارد.

در نتیجه ، اضطراب و افسردگی در بیش از نیمی از افرادی که به زوال عقل مبتلا می شوند ، رخ می دهد.

مدیتیشن ، ورزش ، دارو و درمان با تأکید بر آرامش ، اغلب در درمان اضطراب و افسردگی که اغلب همراه با دمانس است ، موثر است.

دمانس چیست

بیماران آلزایمر چه چیزی را به یاد می آورند؟

افراد مبتلا به آلزایمر تمایل دارند که بزرگترین بازدیدهای خود را به یاد بیاورند ، به ویژه اگر آنها یک سرنخ بصری (مثلاً یک عکس مورد علاقه) مشاهده کنند.

بیماران آلزایمر غالباً فراموش می کنند که قبلاً داستانی گفته اند و ممکن است در هنگام مراجعه همان خاطره را تکرار کنند.

در مواردی که از دست دادن حافظه اختلال بیشتری داشته باشد ، افراد مبتلا به آلزایمر ممکن است داستان های ساختگی و افسانه ای درباره زندگی خود بسازند که به اعتقاد واقعی آنها درست است.

پیشگیری و درمان دمانس

ایجاد تغییرات اساسی در سبک زندگی برای کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر در فرد و همچنین حفظ عملکرد شناختی تا حد ممکن بسیار مهم است.

این شامل انجام فعالیت بدنی منظم است که باعث افزایش جریان خون و اکسیژن در مغز می شود. همچنین داشتن یک رژیم غذایی سالم برای قلب با مقدار زیادی آب ، میوه ، سبزیجات و غلات کامل در حالی که قند و چربی های اشباع شده را محدود می کند بسیار مهم است.

درگیر شدن در زندگی اجتماعی نیز می تواند به محافظت در برابر بیماری آلزایمر و زوال عقل کمک کند.

به عنوان مثال ایجاد یک شبکه حمایت کننده و قوی از دوستان و خانواده ها و تبدیل شدن به بخشی از جامعه که برای شما مهم است نیز می تواند به شما کمک کند.

آیا دمانس قابل درمان است؟

نه ، هیچ درمانی برای دمانس وجود ندارد.

با این حال، انتخاب سبک زندگی سالم می تواند به کاهش خطر جدی شناختی کمک کند و در برخی موارد، درمان علت اصلی می تواند اثرات منفی را معکوس کند.

چگونه می توان از زوال عقل جلوگیری کرد؟

کاهش شناخت ممکن است اجتناب ناپذیر باشد، اما می تواند با انتخاب سبک زندگی سالم به تأخیر بیفتد.

1. مواد غذایی مغذی بخورید. مواد مغذی مانند لوتئین (یک رنگدانه کاروتنوئیدی موجود در زرده تخم مرغ و سبزیجات برگ دار) می تواند ماده خاکستری مغز شما را نجات دهد. خواب خوب را در اولویت قرار دهید.
2. سیگار نکشید
3. مصرف الکل را محدود کنید
4. از نظر جسمی تحرک داشته باشید

و به دنبال راه هایی برای فعال نگه داشتن مغز خود باشید (به عنوان مثال جدول کلمات متقاطع). فعال ماندن در اجتماع ممکن است خطر کاهش شناختی را جبران کند.

چگونه می توانید به فردی مبتلا به زوال عقل کمک کنید؟

طبیعی است که وقتی سوالی برای چندمین بار پرسیده می شود، عصبی شوید. افراد مبتلا به دمانس روحیه شما را می گیرند. هنگام برقراری ارتباط با افراد مبتلا به دمانس سعی کنید آرام باشید و به او اطمینان دهید.

همچنین می توانید با فعالیتی که از آن لذت می برند حواسشان را پرت کنید.

وقتی شخصی که دوستش دارید دچار زوال عقل است ، ضررها و تغییرات اجتناب ناپذیر است ، اما شما مجبور نیستید مسئولیت را به تنهایی بر عهده بگیرید. از دوستان و خانواده کمک بگیرید.

سعی کنید تا آنجا که ممکن است در زمان حال زندگی کنید و به دنبال لذت باشید.

تفاوت دمانس چیست

اشکال دیگر دمانس

در مورد دمانس غیر معمول ، مشکلات حافظه اولین علائم قابل توجه نیست. دمانس غیرمعمول ممکن است به عنوان یک بیماری ناگهانی روانی ظاهر شوند.

دمانس  می تواند در نتیجه سو عملکرد پروتئین ها باشد که در سایر اختلالات تخریب عصبی وجود ندارد یا به دلیل آسیب هایی است که از جریان خون در مغز جلوگیری می کند و باعث آسیب طولانی مدت می شود.

دمانس لوئی بادی چیست؟

دمانس لوئی بادی هنگامی ایجاد می شود که رسوبات غیرطبیعی پروتئین (به نام لوئی بادی) باعث سو عملکرد سلول های مغز یا مرگ آنها شود.

این روند معمولاً در اطراف مناطق مغزی مرتبط با حافظه و حرکت آغاز می شود ، اما بعداً به مناطقی که با یادگیری، زبان ، احساسات و بعداً تنفس و هوشیاری درگیر هستند، پیشرفت می کند.

علائم شایع زوال عقل لوئی بادی شبیه علائمی است که در بیماران آلزایمر مشاهده می شود.

بیش از یک میلیون آمریکایی از این نوع زوال عقل رنج می برند و در حال حاضر درمانی وجود ندارد.

دمانس عروقی چیست؟

دمانس عروقی در نتیجه آسیب های مغزی ایجاد می شود که جریان خون و اکسیژن به مغز را کاهش می دهد، مانند سکته مغزی ، یا سایر شرایطی که خطر سکته را در فرد افزایش می دهد ، مانند فشار خون بالا ، ضربان قلب نامنظم یا دیابت.

این ضربه باعث کاهش تدریجی حافظه می شود که یکی از اجزای زوال عقل عروقی است.

علائم شامل توجه و تفکر کند و مشکل در سازماندهی و حل مسئله است.

چگونه دمانس عروقی را درمان می کنید؟

درمان دمانس عروقی به طور خاص حول جلوگیری از سکته مغزی است که شامل تعدیل فشار خون است.

همچنین داروهایی وجود دارد که ممکن است خطر آسیب مغزی اضافی همراه با سکته مغزی را کاهش دهد.

 

منبع سایکولوژی‌تودی